ภาวะ แพ้ยาสลบ (Malignant Hyperthermia) ภาวะไข้สูงอย่างรุนแรงที่เกิดจากการตอบสนองต่อยาสลบที่ผิดปกติ เมื่อเกิดขึ้นแล้วมีโอกาสเสียชีวิตสูง
ภาวะ แพ้ยาสลบ คืออะไร?
ภาวะแพ้ยาสลบ หมายถึงภาวะไข้สูงอย่างรุนแรงที่เกิดขึ้นเมื่อร่างกายตอบสนองต่อยาสลบที่ผิดปกติ โดยในทางการแพทย์เรียกว่า Malignant Hyperthermia (MH) เป็นโรคที่มีความผิดปกติของการควบคุมแคลเซียมบริเวณกล้ามเนื้อลาย
ซึ่งเกิดจากภาวะเมตาบอลิซึมที่สูงมากจากการได้รับสารกระตุ้นเช่น ยาดมสลบ หรือยาหย่อนกล้ามเนื้อบางชนิด โดยจะพบได้เฉพาะคนที่มียีนทางพันธุกรรมที่ผิดปกติเท่านั้น โอกาสของการเกิดแพ้ยาสลบน้อยมากประมาณ 1 ใน 200,000 หรือ 0.0005% แต่เมื่อเกิดขึ้นแล้วความรุนแรงนั้นนับได้ว่ามีโอกาสเสียชีวิตสูงมาก
การวินิจฉัยผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะนี้ทำได้โดยวิธีเฉพาะที่เรียกว่า caffeine halothane contracture test เป็นการตัดชิ้นกล้ามเนื้อลายไปทดสอบกับยาสลบ เป็นวิธีตามมาตรฐาน แต่ยังมีข้อจำกัดที่ยังไม่สามารถทำได้ในประเทศไทย หรืออีกอย่างหนึ่งคือตรวจ DNA จากการเจาะเลือดไปหายีน RYR1 ที่สงสัยว่าผิดปกติได้ แต่ก็ยังมีข้อจำกัดเรื่องของความไวในการตรวจพบได้ และถ้าไม่ได้ตรวจพิเศษดังกล่าวจะทราบได้อย่างไรว่าตัวเองจะมีความผิดปกติดังกล่าวซ่อนอยู่หรือไม่
อาการของภาวะ แพ้ยาสลบ
- มีไข้สูงอย่างรวดเร็ว โดยอาจสูงถึง 43 องศาเซลเซียส ซึ่งผู้ป่วยอาจมีอาการตัวแดงหรือเหงื่อออกร่วมด้วย
- ปวดกล้ามเนื้อ กล้ามเนื้อแข็งเกร็งหรือกระตุกอย่างรุนแรง
- หัวใจเต้นรัวหรือเต้นผิดจังหวะ
- ผิวเขียวคล้ำ
- หายใจติดขัด หายใจเร็ว หรือหายใจหอบ
- มีเลือดออกผิดปกติหรือเลือดหยุดไหลช้า
- ปัสสาวะไม่ออกหรือออกน้อย ปัสสาวะมีสีดำปนน้ำตาลเข้มคล้ายสีโค้ก
- ความดันโลหิตลดต่ำลงจนอาจช็อกและเสียชีวิตได้
วิธีการรักษาภาวะแพ้ยาสลบ
หากสงสัยว่าผู้ป่วยมีภาวะดังกล่าว แพทย์จะหยุดการใช้ยาสลบและการผ่าตัดทันที จากนั้นแพทย์อาจให้ยาแดนโทรลีน (Dantrolene) เพื่อคลายกล้ามเนื้อ และลดอุณหภูมิร่างกายลงด้วยการใช้แผ่นประคบเย็น ผ้าห่มไฟฟ้าเย็น (Cold Blanket) พัดลม เครื่องปรับอากาศ และฉีดสารน้ำเข้าเส้นเลือดดำ ซึ่งอาจช่วยบรรเทาอาการได้ภายใน 12 – 24 ชั่วโมง นอกจากนี้ แพทย์อาจใช้ยาอื่น ๆ รักษาตามอาการของผู้ป่วย เช่น ยาความดัน ยาควบคุมกล้ามเนื้อหัวใจ เป็นต้น
ภาวะแทรกซ้อน
- ตัดแขน ขา หรืออวัยวะส่วนที่เกิดความผิดปกติ
- เซลล์กล้ามเนื้อเสียหายจนไม่สามารถใช้งานได้
- มือและเท้าบวมจากภาวะความดันในช่องปิดกล้ามเนื้อสูง (Compartment Syndrome)
- ไตวายและระบบทางเดินหายใจล้มเหลว
- เสียชีวิต
วิธีป้องกันภาวะแพ้ยาสลบ
- แจ้งให้แพทย์ทราบถึงประวัติการแพ้ยาหรือโรคที่เคยมี
- ต้องระบุถึงประวัติคนในครอบครัวที่มีประวัติของโรคแพ้ยาสลบ
- การผ่าตัดที่มีการใช้ยาสลบจำเป็นต้องระวังความเสี่ยง และจำเป็นต้องมีการตรวจสอบอย่างละเอียดก่อนทำการผ่าตัด
- หากมีความเสี่ยง คุณควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีการป้องกันและการรักษาที่เหมาะสม
สรุปภาวะ แพ้ยาสลบ
แพ้ยาสลบเป็นภาวะที่มีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตสูงมาก ดังนั้นคุณควรปฏิบัติตามวิธีการป้องกันที่ได้กล่าวไว้ข้างต้น และหากมีอาการของแพ้ยาสลบต้องรีบไปพบแพทย์โดยทันที เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม
บทความอื่นๆ
- ผิวสวยด้วยวิตามินดี
- ฉีดฟิลเลอร์หน้าตอบ บอกลาหน้าแก่
- ฉีดวิตามินผิวใส (Vitamin Drip) ผิวใส ผิวขาว ผิวเนียนสวย แบบทันใจ
ติดต่อสยามคลินิกภูเก็ต
- ติดต่อเราได้ที่ สยามคลินิก ชั้น 1 ห้าง บิ๊กซี ภูเก็ต
- แผนที่ : https://g.page/SiamClinicPhuket
- โทรศัพท์ : 088-488-6718 และ 093-692-5999
- Email : [email protected]
- Facebook inbox : https://m.me/siamclinicthailand
- Instagram : https://www.instagram.com/siamclinic
- Line@ : @siamclinic หรือแอด https://lin.ee/uny1D7n
